Słowacja otwiera od dziś granice dla obywateli kolejnych 16 państw z Europy. W tej grupie nie ma Polski i Ukrainy. Ułatwienia w przekraczaniu granic szykują także Grecja i Włochy oraz Austria z Chorwacją. 21 lat temu serbskie wojska opuściły Kosowo. Między innymi o tym piszemy w środowej edycji „The Capitals”.
BRATYSŁAWA
Polska wykluczona. Premier Igor Matovič poinformował we wtorek (9 czerwca), że Słowacja odchodzi od większości obowiązujących jeszcze ograniczeń wprowadzonych na czas pandemii koronawirusa.
Oznacza to m.in. otwarcie granic dla obywateli kolejnych 16 państw z Europy. Słowacja znosi od 10 czerwca kontrole ze wszystkimi sąsiadami poza Polską i Ukrainą. Od środy na Słowację będą mogli przyjechać obywatele w sumie 19 państw europejskich: Austrii, Bułgarii, Cypru, Czech, Chorwacji, Danii, Estonii, Finlandii, Grecji, Islandii, Litwy, Liechtensteinu, Łotwy, Malty, Norwegii, Niemiec, Słowenii, Szwajcarii i Węgier. Te kraje uznano jako bezpieczne i najmniej ryzykowne pod względem epidemiologicznym.
Dla Słowaków oznacza to możliwość podróżowania do 19 państw bez konieczności udania się po powrocie na kwarantannę i bez okazywania negatywnych testów na obecność koronawirusa SARS-CoV-2.
Od środy noszenie masek ochronnych na Słowacji będzie dobrowolne, z wyjątkiem sklepów i transportu publicznego.
(Zuzana Gabrižová | EURACTIV.sk)
LIZBONA
Nagła dymisja. Przewodniczący eurogrupy Mario Centeno zrezygnował we wtorek (9 czerwca) ze stanowiska ministra finansów Portugalii. Zastąpi go dotychczasowy sekretarz stanu ds. budżetu Joao Leao. Komentatorzy spodziewali się odejścia Centeno. Jednym z powodów miał być jego zatarg z premierem Antonio Costą. Punktem spornym była podobno nieautoryzowana przez premiera decyzja Centeno o zasileniu przez państwo prywatnego banku Novo Banco kwotą 850 mld euro.
Tymczasem Lizbona nadal jest centrum pandemii w Portugalii. We wtorek (9 czerwca) poinformowano o 421 zakażeniach w ostatnich 24 godzinach. 386 z nich przypada na portugalską stolicę.
(Mateusz Kucharczyk | EURACTIV.pl)
LUBLANA
Kolektywna ambasada. Ambasadorami Niemiec w Słowenii zostanie małżeństwo. Natalie Kauther i Adrian Pollmann będą od sierpnia zmieniać się na stanowisku ambasadora co osiem miesięcy. To pierwszy taki przypadek duetu ambasadorskiego w Słowenii.
(Zoran Radosavljević | EURACTIV.com)
BELGRAD
Serbia będzie dbała o własne interesy. Prezydent Aleksandar Vučić powiedział we wtorek (9 czerwca) w Niszu (płd. kraju), że rezolucja Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1244 z dnia 10 czerwca 1999 r., która ustaliła ogólne zasady administrowania terytorium Kosowa przez ONZ, ma wady.
Z rezolucji wynikało, że misja ONZ (UN Mission in Kosovo) utworzy model tymczasowych rządów, który da Kosowu faktyczną autonomię w ramach Jugosławii.
Prezydent wystąpił w 21. rocznicę podpisania porozumienia w Kumanowie między Międzynarodowymi siłami pokojowymi NATO (KFOR) oraz rządem Republiki Federalnej Jugosławii. Dokładnie 21 lat temu, 10 czerwca 1999 r., wojska serbskie wycofały się z Kosowa. Na mocy rezolucji nr 1244 utworzono Misję Tymczasowej Administracji Organizacji Narodów Zjednoczonych w Kosowie (UNMIK), nadając jej zwierzchnictwo nad prowincją.
„Jesteśmy gotowi do rozmów z Kosowem, ale warunki stawiane przez Prisztinę, uznanie niepodległości Kosowa lub jakieś dodatkowe aspiracje terytorialne, mogą wywołać tylko nasz uśmiech politowania”.
„Nigdy nie okażę arogancji wobec silnych krajów, ale zawsze będziemy w stanie znaleźć siłę, by „zaprotestować” w stosunku do wszystkiego, co zagraża naszym żywotnym interesom”, podkreślił serbski prezydent.
(EURACTIV.rs betabriefing.com)
WIEDEŃ | ZAGRZEB
Bez kwarantanny dla wracających z Chorwacji. Od 16 czerwca o północy podróżni powracający z Austrii do Chorwacji (przez Słowenię) nie będą musieli poddawać się obowiązkowej 14-dniowej kwarantannie, poinformował we wtorek (9 czerwca) za pośrednictwem mediów społecznościowych premier Chorwacji Andrej Plenković.
Informację potwierdziło Ministerstwo Spraw Zagranicznych Austrii. Austriacy są trzecią co do wielkości grupą turystów w Chorwacji. W środę (10 czerwca) spodziewana jest decyzja odnośnie turystów z Włoch.
RZYM | ATENY
Koniec z gorszym traktowaniem Włochów. Włoski minister spraw zagranicznych Luigi Di Maio poinformował we wtorek (9 czerwca), że ograniczenia wprowadzone przez rząd Grecji wobec włoskich turystów zostaną zniesione. Di Maio rozmawiał na ten temat z szefem greckiego MSZ Nikosem Dendiasem.
Di Maio powiedział, że wszelkie środki ostrożności zastosowane wobec Włochów, jak 14-dniowa kwarantanna, znikną jeszcze przed końcem miesiąca.
„Jestem bardzo zadowolony z zapewnienia Dendiasa, że nie będzie żadnych ograniczeń w podróżowaniu między Grecją a Włochami”, podkreślił Di Maio. Wcześniej minister oświadczył, że z optymizmem oczekuje spotkania, dodając, że „rząd pracuje nad odbudową włoskiej pozycji na całym świecie”. „Odbudowa turystyki jest niezbędna dla naszej gospodarki, abyśmy mogli zachować miejsca pracy”, powiedział włoski polityk.
(Alessandro Follis | EURACTIV.it)
BERLIN
Zwycięstwo AfD. Federalny Trybunał Konstytucyjny w Karlsruhe orzekł we wtorek (9 czerwca), że szef MSW Horst Seehofer działał przeciw zasadom politycznej konkurencji umieszczając na stronach resortu wywiad, w którym krytykował prawicową partię Alternatywa dla Niemiec (AfD).
Sprawa dotyczy wywiadu Seehofera z 2018 roku z agencją DPA. Rozmowę umieszczono także na stronach ministerstwa. W trakcie wywiadu Seehofer stwierdził, że zachowanie prawicowej partii w Bundestagu jest antypaństwowe.
PARYŻ
Śledztwo przeciwko działaniom rządu. Prokurator Paryża Remy Heitz poinformował we wtorek (9 czerwca) o rozpoczęciu śledztwa w sprawie postępowania rządu wobec pandemii koronawirusa.
Dochodzenie jest odpowiedzią paryskiej prokuratury na skargi, które wpłynęły do niej podczas kwarantanny. Śledztwo „nie ma na celu zdefiniowania odpowiedzialności politycznej ani administracyjnej”, ale zbadanie możliwości popełnienia przestępstwa.
MADRYT
„Nowa normalność” do czasu wykrycia szczepionki. W Hiszpanii noszenie masek ochronnych w przestrzeni publicznej oraz transporcie publicznym, wszędzie tam, gdzie trudno o zachowanie 1,5 metra odstępu między osobami, pozostanie obowiązkowe również po 22 czerwca – w dzień po wygaśnięciu stanu alarmu epidemicznego. Nieprzestrzegających zakazu czeka mandat w wysokości 100 euro.
Od 22 czerwca rząd nie będzie wprowadzał już ograniczeń w przemieszczaniu się po kraju. Wraz z początkiem lipca spodziewane jest otwarcie granic dla zagranicznych turystów. Pierwszą testową grupą będą Niemcy. Od najbliższego poniedziałku (15 czerwca) łącznie 10,9 tys. osób z Niemiec ma dotrzeć na Baleary. Wybór Niemiec nie jest przypadkowy. Hiszpańska prasa pisze, że to z powodu dobrej sytuacji epidemiologicznej. Turyści nie będą zobligowani do odbycia dwutygodniowej kwarantanny.
(Fernando Heller | EuroEFE.EURACTIV.es)
BUDAPESZT
Jak długo Fidesz zostanie w EPL? „Ze względu na wewnętrzne nieporozumienia, zaproponowałem zakończenie pracy komitetu”, napisał były przewodniczący Rady Europejskiej Herman Van Rompuy. Belg przewodniczył „grupie mędrców”, jak określono powołane z polityków Europejskiej Partii Ludowej ciało, które miało przygotować raport na temat działalności Fideszu premiera Viktora Orbana na Węgrzech. Od tego raportu miał zależeć los Fideszu w strukturach EPL. Ugrupowanie jest od marca ubiegłego roku zawieszone w prawach członka europejskiej międzynarodówki centroprawicy.
(Vlagyiszlav Makszimov | EURACTIV.com)
PRAGA
Z wizytą na Tajwanie. Przewodniczący czeskiego Senatu – izby wyższej parlamentu – Miloš Vystrčil (ODS/EKR) poinformował we wtorek (9 czerwca), że z końcem sierpnia odwiedzi Tajwan.
Wizytę na Tajwanie planował poprzedni przewodniczący Senatu Jaroslav Kubera, jednak w styczniu br. zmarł on na atak serca. Chiny próbowały wywrzeć presję na polityku, aby nie realizował swojego zamiaru. Tajwan jest nie uznawany przez władze w Pekinie.
Decyzję Vystrčila o wizycie na Tajwanie skrytykował prezydent Miloš Zeman, jednak pochwaliły ją ugrupowania opozycyjne. „Zalecamy poszczególnym czeskim politykom, aby nie angażowali się w manipulacje polityczne, które zakłócają suwerenność narodową Chin”, napisała ambasada Chin w Pradze w oficjalnym oświadczeniu.
(Aneta Zachová | EURACTIV.cz)
BUKARESZT
Dodatnie PKB. Tylko czwórce państw UE udało się utrzymać PKB w pierwszym kwartale 2020 r. nad kreską. PKB wzrosło w Szwecji o 0,1 proc., w Bułgarii i Rumunii o 0,3 proc., a najmocniej w Irlandii o 1,2 proc. PKB Polski spadło o 0,4 proc. Najwięcej straciły Francja, Włochy, Hiszpania i Słowacja – ponad 5 proc. Dane przedstawił Eurostat.
Rumunia była zatem jednym z niewielu krajów UE, które odnotowały wzrost PKB w pierwszym kwartale 2020 r. PKB wzrósł o 0,3 proc. w porównaniu z ostatnim kwartałem ubiegłego roku i był o 2,4 proc. wyższy niż w pierwszym kwartale 2019 r.
Tymczasem rumuński urząd statystyczny poinformował, że w kwietniu eksport zmniejszył się prawie o połowę w porównaniu z analogicznym okresem 2019 r. Import zmniejszył się o jedną trzecią ze względu na „zamrożenie” gospodarki.
Rząd oczekuje zauważalnego spadku PKB w drugim kwartale br. Jednocześnie z analiz wynika, że ożywienie gospodarcze powinno nadejść szybko. Bukareszt szacuje spadek PKB w ujęciu rocznym na 2 proc.
(Bogdan Neagu | EURACTIV.ro)
SOFIA
Więcej zakażeń. Rząd Bułgarii najprawdopodobniej zdecyduje w środę (10 czerwca) o przedłużeniu nadzwyczajnej sytuacji epidemicznej, która zastąpiła w maju stan wyjątkowy. Zgodnie z pierwotnymi ustaleniami nadzwyczajna sytuacja epidemiczna miała wygasnąć 14 czerwca.
Przedstawiciele władz twierdzą, że nadzwyczajna sytuacja epidemiczna powinna obowiązywać w kraju co najmniej do końca czerwca lub połowy lipca. Bułgaria należy do tych europejskich państw, podobnie jak Polska, gdzie w ostatnich dniach zanotowano większa liczbę zakażeń.
We wtorek (9 czerwca) w Bułgarii odnotowano 83 nowe przypadki zakażeń koronawirusem. W ciągu minionych 24 godzin wykonano 1406 testów. Obecnie w Bułgarii jest 1059 aktywnych przypadków. 152 osoby są hospitalizowane, a stan 15 jest oceniany jako ciężki.
(Krassen Nikolov | EURACTIV.bg)
ZAGRZEB
Obietnice socjalne w służbie zwycięstwu wyborczemu. Premier Andrej Plenković zaprezentował oficjalny program swojej partii, Chorwackiej Wspólnoty Demokratycznej (HDZ; EPL), przed zaplanowanymi na lipiec przedterminowymi wyborami parlamentarnymi. Składa się on z 10 kluczowych punktów. HDZ proponuje m.in. zwiększenie minimalnego wynagrodzenia, zmniejszenie liczby ministerstw oraz cyfryzację administracji publicznej.
Zgodnie z programem „Bezpieczna Chorwacja”, HDZ zobowiązało się do zainwestowania 10 mld kun (około 6 mld zł) w stworzenie 100 tys. nowych miejsc pracy. Partia zobowiązała się również do podwyższenia średniego wynagrodzenia z 6 713 kun w marcu br. do 7 600 kun (około 4,4 tys. zł) po wyborach.
HDZ planuje uruchomienie programu dotacji w wysokości 130 tys. kun (około 76 tys. zł) dla młodych przedsiębiorców, którzy zamierzają założyć własną firmę. Rząd obiecuje także obniżkę podatku VAT z 24 proc. na 20 proc. i planuje zainwestować 3 mld kun (około 1,7 mld zł ) w modernizację systemu publicznej opieki zdrowotnej.
(Tea Trubić Macan, EURACTIV.hr)