Agencja Unii Europejskiej ds. współpracy sądowej Eurojust w czwartek uruchomiła rejestr przeciwdziałania terroryzmowi. Jego celem jest usprawnienie wymiany informacji na temat potencjalnych przestępstw terrorystycznych między państwami członkowskimi UE.
Baza danych zgromadzi informacje z państw członkowskich na temat toczących się dochodzeń, postępowań karnych, i wyroków bojowników, w tym powracających zagranicznych bojowników, którzy dołączyli do grup terrorystycznych, takich jak Państwo Islamskie w Iraku i Syrii.
„Nowy rejestr przeciwdziałania terroryzmowi pomoże sędziom i prokuratorom w proaktywnym ustanawianiu powiązań między rozprawami sądowymi, aby przestępcy i terroryści nie pozostali bezkarni”, powiedział komisarz ds. unii bezpieczeństwa Julian King podczas konferencji zorganizowane z okazji uruchomienia rejestru. Według Kinga obecnie w Syrii i Iraku przetrzymywanych jest co najmniej 1300 obywateli UE, z czego ponad połowa to dzieci.
Zagrożenie od środka
„Dzięki nowemu rejestrowi, UE ma również nadzieję że pomoże zapobiec nowym atakom terrorystycznym w Europie. Prokuratorzy będą mieli dostęp do dodatkowych informacji na temat podejrzanych”, mówił szef Eurojust Ladislav Harman. Rejestr ma również zaradzić rosnącemu zagrożeniu nie-jihadystycznego terroryzmu, w tym prawicowych i lewicowych grup ekstremistycznych w Europie. Według Harmana rejestr ma również ustanowić bezpieczne i szyfrowane kanały do elektronicznego przesyłania dowodów w celu ograniczenia ryzyka związanego z cyberatakami. „Terroryści coraz częściej działają w sieciach transgranicznych. UE musi zrobić to samo”, powiedział Harman.
Państwa członkowskie od lat niechętnie dzielą się informacjami na temat postępowań sądowych i karnych swoich sądów. UE wprowadziła podstawę pod współpracę sądową w 2005 r., ale projekt utknął w miejscu, gdy niektóre krajowe organy ścigania strzegły informacji. Pomysł utworzenia bazy danych nabrał jednak rozpędu po atakach w Paryżu 2015 r., kiedy znaleziono terrorystów powiązanych z atakami działających poza granicami UE.
„Szybka wymiana danych może być kluczem do sukcesu lub niepowodzenia dochodzenia”, dodała komisarz sprawiedliwości UE Věra Jourová.
Chęć do współpracy
Francja, Niemcy, Hiszpania, Belgia, Włochy, Luksemburg i Holandia podjęły inicjatywę utworzenia rejestru w Eurojust w celu gromadzenia informacji sądowych na temat działalności terrorystów i grup terrorystycznych, oraz identyfikowania ewentualnych potrzeb w zakresie koordynacji.
Według Eurojust, liczba toczących się postępowań sądowych w sprawach związanych z terroryzmem i zgłoszonych agencji wyniosła 580 w 2018 r. Dane zgromadzone w nowym rejestrze będą dostępnie dla władz krajowych w całej UE.
„Wielka Brytania opuści blok 31 października, więc może nie otrzymać dostępu do informacji w bazie danych w przypadku bezumownego brexitu”, powiedział King. Taka forma zerwania z Unią Europejską zagroziłby dwustronnej współpracy, ponieważ trzeba będzie od początku negocjować umowy między UE a Wielką Brytanią, np. w zakresie egzekwowania prawa czy współpracy sądowej w sprawach karnych.
