Komisja Europejska rekomenduje stopniowe otwarcie granic w UE

Komisja Europejska wzywa państwa członkowskie do koordynacji działań przy znoszeniu ograniczeń na wewnętrznych granicach UE.

 

 

Komisja Europejska przedstawiła w środę (13 maja) rekomendacje w sprawie granic wewnętrznych UE oraz wznowienia ruchu pasażerskiego. Unijna egzekutywa sugeruje stopniowe znoszenie ograniczeń wprowadzonych na czas pandemii oraz podejmowanie współpracy między regionami o podobnej sytuacji epidemiologicznej. „To kluczowe – według Komisji – aby wracać krok po kroku do normalności”.

Komisja sformułowała rekomendacje, aby zachęcić państwa do koordynacji działań, ale także częściowo przynajmniej uratować sezon turystyczny w Europie. KE zaleca np. przywrócenie połączeń lotniczych między krajami, o ile znajdują się one w dobrej sytuacji epidemiologicznej.

Turystyka fundamentem dla gospodarek państw członkowskich

Od rekomendacji KE może zależeć w jaki sposób będą w tym roku wyglądały wakacje w Europie. To ważne zwłaszcza dla państw Południa Europy, których gospodarki są w znacznym stopniu oparte na turystyce. Ograniczenia przyjęte przez poszczególne państwa członkowskie na czas pandemii koronawirusa, jak zamknięcie granic wewnętrznych oraz zawieszenie lotów międzynarodowych przyczyniły się do zamarcia branży turystycznej.

Z danych prezentowanych przez Parlament Europejski wynika, że sektor turystyki (biura podróży i dostawcy usług turystycznych) obejmuje około 2,3 mln przedsiębiorstw, głównie małych i średnich (MŚP), które zatrudniają około 12,3 mln osób. W 2014 r. do przemysłu turystycznego należało jedno na 10 przedsiębiorstw w europejskim sektorze usług niefinansowych.

W 2018 r. sektor podróży i turystyki wytworzył bezpośrednio 3,9 proc. PKB UE, a zatrudnienie w nim znajduje 5,1 proc. osób aktywnych zawodowo (ok. 11,9 mln miejsc pracy). Jeżeli uwzględni się bliskie powiązania turystyki z innymi sektorami gospodarki, to liczby te są jeszcze wyższe (ponad 10,3 proc. PKB i 11,7 proc. łącznej liczby zatrudnionych, co odpowiada 27,3 mln pracowników).

Stopniowe otwieranie granic

Komisja Europejska sugeruje, by państwa członkowskie umożliwiały stopniowe znoszenie restrykcji, rezygnując z takich środków jak 14-dniowa kwarantanna dla obywateli innych krajów, którzy przekraczają granicę. Zamiast tego unijna egzekutywa rekomenduje podejmowanie środków proporcjonalnych, jak zachowanie społecznego dystansu oraz wszystkich innych, które pozwolą zminimalizować ryzyko. Komisja zachęca do analizy czynników społecznych i ekonomicznych.

Jak na razie w tej materii panuje pełna dowolność. Hiszpania poinformowała we wtorek (12 maja) o wprowadzeniu obowiązku 14-dniowej kwarantanny dla wszystkich przyjeżdżających. Rząd argumentuje, że to konieczne, aby zapobiec drugiej fali zakażeń koronawirusem.

Bruksela rekomenduje, by zastosować działanie skoordynowane między krajami danego regionu lub obszaru państw, gdzie sytuacja zdrowotna jest lepsza. W ten sposób działają państwa bałtyckie, które zapowiedziały, że od 15 maja zniosą ograniczenia w podróżowaniu dla swoich obywateli. Jednak przybywający na Litwę, Łotwę i Estonię z innych państw członkowskich nadal muszą się liczyć z koniecznością poddania się 14-dniowej kwarantannie.

Wyjątkiem od tej reguły są Polacy, którzy w sprawach zawodowych oraz naukowych mogą przekraczać od 11 maja granicę z Litwą bez konieczności stosowania się do tego rygoru.

Kryteria postępowania przy znoszeniu restrykcji

Komisja Europejska sugeruje państwom członkowskim działanie w oparciu o trzy kryteria. Pierwszym z nich jest monitorowanie sytuacji epidemiologicznej w oparciu o dane opracowywane przez Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC). Pracownicy agencji są w trakcie przygotowywania interaktywnych map stanu epidemii w poszczególnych regionach.

Drugie kryterium dotyczy zastosowania środków ograniczających rozprzestrzenianie się koronawirusa SARS-CoV-2 w trakcie podróży: na przejściach granicznych, lotniskach oraz wszędzie tam, gdzie trudniej o zachowanie społecznego dystansu. Komisja rekomenduje wprowadzenie dodatkowych zabezpieczeń (udostępnienie środków dezynfekcyjnych, ścianki z pleksiglasu oraz ubrania ochronne dla personelu) a także informowanie turystów o warunkach jakie zastaną u celu podróży.

KE sugeruje, by każdorazowo przy przekraczaniu granic obywatele państw członkowskich otrzymywali wiadomość SMS o panujących zasadach epidemiologicznych w danym kraju.

Trzecim kryterium jest wskazanie na priorytet w przekraczaniu granic. Mimo że turystyka jest ważna dla gospodarek państw europejskich, to unijna egzekutywa przekonuje, że w najbliższych miesiącach to nie turyści, ale pracownicy transgraniczni, mieszkańcy regionów przygranicznych oraz prowadzący działalność gospodarczą za granicą, powinni mieć priorytet przy przekraczaniu granic.

Rekomendacje dla linii lotniczych

W części rekomendacji, która dotyczy turystyki KE podkreśliła, że podróżni muszą mieć prawo do zwrotu kosztów za anulowane bilety lotnicze i wycieczki z powodu pandemii. Skorzystanie z voucherów musi być fakultatywne i zależeć od decyzji konsumenta. KE podkreśla, że zgodnie z unijnymi przepisami podróżni mają prawo wybierać między voucherem lub zwrotem gotówki w przypadku anulowania biletu na samolot, pociąg, autobus czy prom, jak również za podróż zorganizowaną (np. wycieczkę za granicę).

Komisja nie zarekomendowała liniom lotniczym pozostawiania pustych miejsc w samolotach. W celu zminimalizowania kontaktów społecznych, przewoźnicy będą musieli wprowadzić inne procedury ochronne, jak nakaz noszenia masek oraz zakaz serwowania posiłków i napojów. Podróżni powinni być zachęcani do realizacji wszystkich czynności związanych z podróżą droga elektroniczną: od zakupu biletu po odprawę włącznie.

Odpowiednia odległość pomiędzy pasażerami, a personelem będzie musiała zostać zachowana w trakcie kontroli bezpieczeństwa oraz podczas odprawiania bagażu, a na pokładzie samolotu podróżni oraz personel powinni zasłaniać usta i nos. Dodatkowo linie lotnicze powinny zapewnić odpowiednią wentylację maszyn, a przewoźnicy opracować działania na wypadek pojawienia się symptomów zakażenia koronawirusem SARS-CoV-2 u jednego z pasażerów.

Jednocześnie KE zarekomendowała dla innych środków transportu ograniczenie liczby pasażerów.