W deklaracji ogłoszonej w poniedziałek po spotkaniu ministrowie podkreślili, że poprzez zwiększenie zużycia odpadów jako alternatywnego źródła energii nowa dyrektywa ma odciążyć wysypiska śmieci i zmniejszyć ilość wydzielanych przez nie gazów cieplarniach.
Ważnym elementem unijnego planu działań jest wprowadzenie ścisłej hierarchii postępowania z odpadami, którą rządy i władze lokalne muszą stosować przy tworzeniu polityki odpadowej. Uzgodniona pięciostopniowa hierarchia obejmuje:
-
zapobieganie powstawaniu odpadów (preferowana opcja),
-
przygotowanie do ponownego wykorzystania,
-
recykling,
-
inne wykorzystanie, np. w eneregtyce,
-
utylizację (ostatnia opcja).
Nowa dyrektywa jednoznacznie uznaje energetycznie wydajne spalanie śmieci za jedną z metod utylizacji. Unijni ministrowie stwierdzili, że krok ten zmniejszy zużycie paliw kopalnych i innych bogactw naturalnych.
Europejskie zrzeszenie pracodawców BusinessEurope, z zadowoleniem przyjęło większą przejrzystość prawnej definicji odpadów, skrytykowało jednak fakt, że UE nie stworzyła unijnego rynku utylizacji odpadów.
Organizacje sektora zdrowotnego wyraziły swoje wątpliwości w kwestii ewentualnych skutków zwiększenia ilości spalanych odpadów. Ich zdaniem spowoduje to zwiększenie ilości emitowanych do atmosfery szkodliwych substancji i pyłów. W deklaracji ogłoszonej w czerwcu organizacja International Society of Doctors for the Environment wyraziła żal, że w najbliższych latach będzie spalanych coraz więcej odpadów a przez to zagrożonych będzie coraz więcej Europejczyków.
Dyrektywa została przyjęta po wieloletnich negocjacjach między ministrami i Parlamentem Europejskim w sprawie opracowania unijnej polityki odpadowej. Propozycja dyrektywy została złożona już 2005 roku.
Aby osiągnąć kompromis, parlament musiał zrezygnować z wszelkich obowiązkowych celów dotyczących zapobiegania powstawaniu odpadów na poziomie krajowym. Zamiast tego państwa UE pięć lat po wejściu w życie dyrektywy opracują programy zapobiegania odpadom. Komisja będzie systematycznie publikować raporty na temat postępów w tej dziedzinie.
Po raz pierwszy dyrektywa wprowadza ogólnoeuropejskie cele w zakresie recyklingu. Do 2020 roku wszystkie państwa UE muszą poddawać recyklingowi 50 proc. odpadów z gospodarstw domowych i 70 proc. odpadów budowlanych i gruzu. (tmw)