Poparcie dla ewentualnego przyszłego członkostwa Szwecji w NATO rośnie. Z sondażu przeprowadzonego dla gazety Dagens Nyheter wynika, że zwolennicy przystąpienia do Sojuszu Północnoatlantyckiego stanowią już niemal ten sam odsetek co przeciwnicy.
Z badania opublikowanego w minioną niedzielę (10 stycznia), wynika że 33 proc. respondentów opowiedziało się za ubieganiem się o członkostwo w NATO, a 35 proc. ankietowanych było przeciwnych. Mniej więcej tyle samo respondentów odpowiedziało „nie mam zdania”. Sprzeciw wobec przystąpienia do NATO jest najniższy od grudnia 2014 r.
Dla porównania, jeszcze 5 lat temu 50 proc. Szwedów było przeciwnych wysłaniu wniosku o członkostwo w NATO.
Pozostanie poza NATO najlepsze dla Szwecji?
W czwartkowym (7 stycznia) wywiadzie dla szwedzkiej prasy minister obrony narodowej Peter Hultqvist powiedział, że „pozostanie poza strukturami NATO jest dla Szwecji najlepszą opcją bezpieczeństwa”. „I to mimo coraz bardziej asertywnej postawy Rosji”, dodał.
„Dążymy do stabilności i przewidywalności”, powiedział Hultqvist. „Dlatego uważamy, że nie należy zmieniać podstawowych doktryn polityki bezpieczeństwa. Zdecydowaliśmy się rozwinąć narodowy potencjał militarny bez współpracy z innymi krajami”.
W grudniu 2020 r. parlament opowiedział się za możliwością wstąpienia Szwecji do Sojuszu Północnoatlantyckiego. Rząd w Sztokholmie zobowiązany został do wpisania do strategii bezpieczeństwa tzw. opcji NATO. Wcześniej za jej zaaprobowaniem stanowczo opowiedziały się parlamentarne komisje obrony i spraw zagranicznych.
Opozycja zdecydowała o przegłosowaniu „opcji NATO”
Według przyjętego przez Riksdag głosami opozycji wezwania Szwecja, podobnie jak Finlandia, powinna dopuszczać możliwość wstąpienia do NATO, aby wzmocnić współpracę w zakresie bezpieczeństwa oraz obronności.
Zapis nie stanowi bezpośredniego zobowiązania do starania się o członkostwo w NATO, ale jednocześnie pozwala poważnie brać pod uwagę taką możliwość, gdyby wymagała tego sytuacja.
Za zapisem o możliwości wstąpienia Szwecji do NATO opowiedziały opozycyjne ugrupowania: liberalno-konserwatywna Umiarkowana Partia Koalicyjna, Chrześcijańscy Demokraci oraz prawicowi Szwedzcy Demokraci. Projekt poparły również współpracujące zazwyczaj z socjaldemokratycznym rządem Partia Centrum oraz Liberałowie.
Szwecja zmienia strategię
Szwecja współpracuje już z NATO, odbywa wspólne ćwiczenia, a jej żołnierze biorą udział w misjach wojskowych tej organizacji. W 2004 r. Szwecja zmieniła zasady funkcjonowania swojej armii zmniejszając stopniowo liczebność armii, jednak w ostatnich latach – przede wszystkim ze względu na działania Rosji – zwiększane są wydatki na obronność, odtwarzane są zlikwidowane kilkanaście lat temu pułki oraz zacieśniania jest międzynarodowa współpraca wojskowa.
W październiku 2020 r. po długich negocjacjach ministerstwo obrony Szwecji przedstawiło propozycję budżetu obronnego, zawierającego również projekt reorganizacji jednostek armii. To największy przełom od II wojny światowej w wydatkach na obronność. W praktyce oznaczać będzie zwiększenie budżetu obrony w perspektywie 2021-2025 wraz z wprowadzonymi zmianami do budżetu 2014-2020 o 80 proc..
Do 2025 r. liczba personelu wojskowego ma wzrosnąć z 60 do 80 tys., a co roku szkolenie wojskowe ma przechodzić 8 tysięcy Szwedów i Szwedek. Za zmianą polityki kryje się zagrożenie ze strony Rosji. Aneksja Półwyspu Krymskiego i zwiększona aktywność Moskwy w rejonie Morza Bałtyckiego.
Współpraca nordycka
Na zmianę w szwedzkiej polityce wojskowej wskazuje także zacieśnianie współpracy regionalnej. Ministrowie obrony Finlandii, Szwecji i Norwegii spotkali się we wrześniu 2020 r. w miejscowości Lemmijoki w północnej Norwegii, aby omówić „nordycką współpracę obronną i kwestie związane z bezpieczeństwem regionalnym”.
Współpraca w dziedzinie obronności w regionie ma już ugruntowaną pozycję w ramach Nordyckiej Współpracy Obronnej (NORDEFCO), która została utworzona w 2009 r. W celu wzmocnienia krajowych zdolności obronnych oraz zbadania i ułatwienia synergii i wspólnych rozwiązań między Danią, Finlandią, Islandią, Norwegią i Szwecją.